Vademecum Ciemnogrodzianina Knójcy cz.2

Oświata? Oczywiście, tak ! Ale jaka, głupcze !

zacznijmy od Gene Shap'a (http://www.aeinstein.org/organizations/org/scannedPDFs/Walka_polish.pdf )

"rząd czy system władzy zależny jest od dobrej woli społeczeństwa, jego decyzji i poparcia."

"Źródła władzy

1)            Autorytet, Autorytet rządzących w społeczeństwie jest jednym z najistotniejszych czynników wpływających na władzę. Może on być definiowany jako możliwość rządzenia, czy też oddziaływania i wpływania na zachowania innych w wyniku ich dobrowolnej akceptacji". Władza posiadająca autorytet nie musi uciekać się do stosowania przemocy.

2)       Zasoby ludzkie. Rządzący uzależnieni są od ilości osób, które są im posłuszne lub z nimi bardziej lub mniej bezpośrednio współpracują. Wiele zależy od tego, jak dużą część społeczeństwa oni stanowią i w jakie formy organizacyjne są ujęci.

3)         Wiedza i umiejętności. Siła władzy zależy od zdolności, wiedzy i umiejętności osób z nią współpracujących oraz od stosunku tej wiedzy i zdolności do aktualnych potrzeb rządu.

4)       Czynniki niewymierne. Czynniki psychiczne i ideologiczne, takie jak zwyczaje, ogólny stosunek do posłuszeństwa i podporządkowania, istnienie wspólnej wiary, misji czy ideologii, wszystko to wpływa na charakter panowania władzy nad społeczeństwem.

5)        Zasoby materialne. Stopień, w jakim rządzący kontrolują własność, zasoby surowcowe i środki finansowe, system gospodarczy, środki komunikacji i transportu współokreśla granice władzy rządu.

6)        Sankcje. Ostatnim ważnym źródłem władzy jest typ i za kres sankcji pozostających w dyspozycji panujących" 

"Dlaczego ludzie są posłuszni?

1.   Zwyczaj.
2. Obawa przed sankcjami - Wymuszają one posłuszeństwo przemocą oddziałowywując na ludzki strach.
3. Powinność moralna
4. Korzyść własna
5. Psychiczna identyfikacja z rządem
6. Obszary obojętności. Na co dzień ludzie nie stosują się do wszystkich praw i poleceń władzy
7. Brak wiary rządzonych we własne siły"

"Rola przyzwolenia

[...] władza danego rządu jest wypadkową dwóch czynników: strachu przed sankcjami i dobrowolnego przyzwolenia.

Nawet w sytuacji gdy źródłem posłuszeństwa jest przyzwyczajenie, jednostka samoistnie akceptuje pogląd, że lepiej jest być posłusznym, choć nie zastanawia się dlaczego."

 
"Odmowa posłuszeństwa wymaga nie tylko istnienia określonych powodów, które skłaniają do oporu, ale też społecznej wiary we własne siły i gotowości ponoszenia różnorodnych kosztów oporu. Zakres wolności i tyranii w każdym systemie rządów odzwierciedla więc w dużym stopniu determinację i zdolności ludzi, by stawiać opór zniewoleniu, by stać się wolnymi.

Istnieją zatem trzy podstawowe czynniki, które określają stopień ograniczenia władzy. Są to:   

1) Siła woli społeczeństwa, by kontrolować władzę, 

2) siła niezależnych instytucji i organizacji rządzonych, 

3) zdolność rządzonych do wycofania swego przyzwolenia i współpracy w stosunku do władzy.

Wolność nie jest czymś, co władza „daje" społeczeństwu. W dłuższym okresie czasu nie mogą też jej zakreślać formalne procedury i struktury instytucjonalne, w ramach których działa państwo. [...]

Dlatego tyrania „rozwija się tylko przez ignorancję, niezorganizowanie, przyzwolenie, pomoc i współpracę z tyranem, która pozwala mu dzierżyć władzę i przekształcać ludzi w instrument przemocy".

Wszyscy mogą odmówić posłuszeństwa

Poprzednio stwierdziliśmy, iż posłuszeństwo jest wynikiem wzajemnego wpływu różnorodnych czynników, które kształtują wolę jednostek. [..]. Zmianie ulega więc i zakres autorytetu władzy, zwiększa się lub maleje obawa przed sankcjami, tak jak stale ulega zmianie ogólny pogląd ludzi na rząd i społeczeństwo. To, co w określonym czasie mieściło się w granicach społecznej tolerancji, wykracza poza nią parę lat później.

Kiedy określone źródła posłuszeństwa ulegają osłabieniu, władza stara się je uzupełnić za pomocą innych źródeł, zwiększając na przykład dotkliwość sankcji, lub też wartość udzielanych korzyści. Jeśli kroki te nie przynoszą oczekiwanego rezultatu i społeczne nieposłuszeństwo wciąż się rozprzestrzenia, prowadzi to nieuchronnie do dezintegracji systemu władzy.

Posłuszeństwa mogą odmówić zwykli obywatele, ale mogą to też uczynić przedstawiciele i wykonawcy władzy. Stanowisko i przekonania tej grupy mają dla władzy szczególne znaczenie. Każda władza korzysta bowiem z posłuszeństwa i współpracy określonej części społeczeństwa, by w ten sposób sprawować rządy nad całością. Rząd ma do dyspozycji całą armię funkcjonariuszy i pracowników oraz cały hierarchiczny kompleks organizacji, które służą utrwalaniu jego dominacji w państwie. Podporządkowanie funkcjonariuszy opiera się na tych samych przesłankach, co posłuszeństwo zwykłych obywateli, choć takie czynniki, jak korzyść własna lub psychiczna (ideologiczna) identyfikacja z rządem odgrywają zazwyczaj rolę szczególną. Natomiast strach przed sankcjami ma z reguły mniejsze znaczenie (za wyjątkiem osób przymusowo wcielonych do służby wojskowej).[...]

Zmiany społecznych postaw, których rezultatem jest powszechna odmowa posłuszeństwa władzy, dezorganizują i paraliżują tę władzę i to nawet w sytuacji, gdy funkcjonariusze państwowi dochowują jej wierności. Skuteczność odmowy posłuszeństwa zależy nie tylko od zakresu jej masowości, ale również od odporności ludzi na stosowane przeciwko nim represje. "

W tym kontekście należy odczytywać słowa
"Nie lękajcie się!"